Gdy dziecko odmawia kontaktów z rodzicem

Wielu ojców doświadcza arbitralnego przerwania przez matkę kontaktów z dzieckiem. Oddzielenie dziecka od drugiego rodzica jest sprzeczne z dobrem dziecka. Postawa matki odmawiającej ojcu prawa do informacji o dziecku, buy jego samopoczuciu, denture stanie zdrowia czy miejscu przebywania stanowi naruszenie art. 113 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Ojciec ma takie same prawa i obowiązki wobec dziecka jak matka. Jak się wydaje oczywistym jest, że rodzice zastępują i uzupełniają się w opiece nad dzieckiem.

Zdarza się, że dziecko odmawia kontaktów z ojcem. Niechęć do przebywania z rodzicem może być podyktowana doświadczeniami dziecka, które wcześniej było świadkiem wielu kłótni między rodzicami. Wyciszenie konfliktów powinno wpłynąć na pojawienie się u dziecka potrzeby kontaktu z ojcem, zwłaszcza, jeśli w przeszłości do kontaktów tych dochodziło. Bywa, że z chwilą zmiany relacji związanej z oddzielnym zamieszkiwaniem rodziców, stosunek dziecka do ojca ulega zmianie. Zmiana ta często nie wynika jednak z autonomicznych negatywnych doświadczeń z ojcem, ale raczej z tego, że pozostając pod opieką matki dziecko odczuwa wewnętrzny przymus lojalności względem niej oraz z obawy o eskalację konfliktu między rodzicami. Zaobserwować można, że w postawie rodzicielskiej matki często zaznacza się tendencja do przenoszenia konfliktu z partnerem na płaszczyznę rodzicielską, utożsamiania własnej perspektywy (doświadczeń, odczuć i niespełnionych oczekiwań odnośnie męża, czy byłego partnera) z perspektywą dziecka, jego doświadczeń i potrzeb realizowanych w relacji z ojcem.

Jednakże negatywizm dziecka wobec ojca stanowi przeszkodę do uregulowania kontaktów, sztywna regulacja kontaktów nie jest korzystna i może odnieść odwrotny skutek. Sądy rodzinne, powołując się na wydane w danej sprawie opinii biegłych psychologów, odmawiają wówczas uregulowania kontaktów i kierują strony postępowania na terapię rodzinną. W orzecznictwie przyjmuje się, że jeśli dziecko nie ma woli do spotkań z rodzicem, narzucenie dziecku tych kontaktów woli tej nie wzbudzi. W takich wypadkach dąży się do reaktywacji kontaktów ojca z dzieckiem stopniowo poprzez wdrożenie odpowiedniego postępowania – terapii rodzinnej, której celem będzie nie tylko naprawa relacji, ale i wznowienie kontaktów. Sąd opiekuńczy orzekając w sprawie kontaktów z dzieckiem, może zobowiązać rodziców do określonego postępowania, w szczególności skierować ich do placówek lub specjalistów zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń, jak stanowi art. 1134 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Można także bronić poglądu, że dziecko ma obowiązek utrzymywania kontaktu z rodzicem, nawet jeśli dziecko nie bardzo ma na nie ochotę, a brak podstaw do przyjęcia, że naruszają jego dobro. Przesądzenie tych kwestii jest wynikiem postępowania dowodowego, a w szczególności odpowiedniej interpretacji opinii biegłych psychologów i ewentualnego podważenia wniosków opinii. Adwokat powinien pomóc we właściwym sformułowaniu zarzutów w tym zakresie.
Tagi: władza rodzicielska, rozwód, kontakty z dzieckiem, prawo do kontaktów z dzieckiem