Czy w razie unieważnienia małżeństwa można uniknąć alimentów?

Niedawno otrzymałam e-mail, therapy w którego autorka wskazała, doctor że w okresie separacji zdecydowała o wystąpieniu z żądaniem alimentów od męża. W odpowiedzi po pewnym czasie otrzymała z sądu pozew o unieważnienie małżeństwa. Jej mąż uważa, że zawierając związek małżeński znajdowała się ona w stanie wyłączającym świadome wyrażenie woli, bo była chora na depresję i przebywała przez jakiś czas w szpitalu, a on o tym nie wiedział. W istocie małżonek chce w ten sposób uniknąć płacenia alimentów. Jego zdaniem, wyrok sądu uwzględniający powództwo oznacza, że małżeństwo unieważnione jest traktowane jako niezawarte. W przekonaniu męża będzie on tym samym zwolniony z obowiązku zapłaty alimentów.

Nie przesądzając o zasadności powództwa o unieważnienie małżeństwa z powodu depresji małżonka, bo badanie stanu zdrowia powinno być pozostawione ocenie Sądu po analizie opinii biegłego z zakresu psychiatrii, należy stwierdzić, że wyrok unieważniający małżeństwo nie zwalnia z obowiązku zapłaty alimentów. Do skutków unieważnienia małżeństwa w zakresie stosunków majątkowych między małżonkami stosuje się odpowiednio przepisy o rozwodzie, przy czym małżonek, który zawarł małżeństwo w złej wierze, traktowany jest tak, jak małżonek winny rozkładu pożycia małżeńskiego (art. 21 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Orzekając unieważnienie małżeństwa, Sąd rozstrzyga także, czy i który z małżonków zawarł małżeństwo w złej wierze. Za będącego w złej wierze uważa się małżonka, który w chwili zawarcia małżeństwa wiedział o okoliczności stanowiącej podstawę jego unieważnienia (art. 20 § 1 i 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Rozpoznając żądanie alimentów Sąd stosuje przepisy o orzeczeniu alimentów po rozwodzie.

O ile nie można przypisać złej wiary żadnemu z małżonków lub oboje małżonkowie zawarli małżeństwo w złej wierze, to ten z byłych małżonków, który znajduje się w niedostatku, może żądać od byłego małżonka środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Natomiast jeżeli jeden z małżonków był w złej wierze, a unieważnienie małżeństwa pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Oznacza to, że aby zwolnić się z obowiązku alimentacyjnego, małżonek musiałby wykazać, że nie wiedział o chorobie psychicznej drugiej strony, która była na tyle poważna, że nie pozwalała na świadome wyrażenie woli co do zawarcia małżeństwa. Wynik sprawy zależy zatem od pozytywnego przeprowadzenia postępowania dowodowego.