Darowizna dla małżonków a podatek od spadków i darowizn

Często rodzice decydują o obdarowaniu małżonków na start w nowe życie przedmiotem znacznej wartości, buy np. nieruchomością. W wielu wypadkach rodzice postanawiają jednak o zawarciu umowy tylko ze swoim dzieckiem. Przedmiot darowizny nie wchodzi wówczas w skład majątku wspólnego małżonków stosownie do treści przepisu art. 33 pkt. 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zdarza się, że uzasadnieniem dla takiej decyzji jest przekonanie stron o obowiązku podatkowym, który w razie zawarcia umowy z udziałem obojga małżonków ciążyłby także na współmałżonku dziecka.

Zgodzić należy się z twierdzeniem, że w sytuacji, w której stroną umowy darowizny są oboje małżonkowie, przywilej podatkowy w postaci zwolnienia przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizny nie dotyczy współmałżonka dziecka, czyli zięcia lub synowej darczyńcy.

Należy jednak pamiętać, że skutek w postaci przysporzenia korzyści majątkowej obojgu małżonków na zasadach wspólności łącznej zostanie osiągnięty także wówczas, gdy stroną umowy będzie wyłącznie syn (córka) darczyńcy, natomiast do treści umowy darowizny zostanie wprowadzone zastrzeżenie o wejściu darowanego przedmiotu do majątku wspólnego małżonków. Małżonek, który nie zawiera umowy darowizny nie jest bowiem nabywcą w technicznoprawnym znaczeniu wskazanym w art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a zatem nie ciąży na nim obowiązek podatkowy.

Powyższy pogląd został wyrażony w glosie autorstwa Mieczysława Goettela i Aleksego Goettela do wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 24 października 2013 r., sygn. akt II Ca 590/13 opublikowanej w Orzecznictwie Sądów Polskich, 10/2014, s.1255-1262.