W obecnym stanie prawnym rodzic, ampoule który nie przestrzega orzeczenia sądu rodzinnego w przedmiocie kontaktów z dzieckiem – poza moralną oceną swojego postępowania – nie musi się liczyć z żadnymi konsekwencjami prawnymi. Zgłoszenia na policję zwykle pozostają bez odpowiedniej reakcji, salve brak wsparcia innych organów, drugs a także przewlekłość postępowania sądowego nie sprzyjają niezwłocznej egzekucji kontaktów. Drugi rodzic może jednak starać się przeciwdziałać niewłaściwemu postępowaniu poprzez złożenie odpowiednich wniosków do Sądu.
Zgodnie z treścią przepisu art. 5821 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego, w celu zapewnienia wykonywania kontaktów Sąd może w szczególności:
1) zobowiązać osobę uprawnioną do kontaktu z dzieckiem lub osobę, pod której pieczą dziecko pozostaje, do pokrycia kosztów podróży i pobytu dziecka lub także osoby towarzyszącej dziecku, w tym kosztów powrotu do miejsca stałego pobytu;
2) zobowiązać osobę, pod której pieczą dziecko pozostaje, do złożenia na rachunek depozytowy Ministra Finansów odpowiedniej kwoty pieniężnej w celu pokrycia wydatków uprawnionego związanych z wykonywaniem kontaktu na wypadek niewykonania lub niewłaściwego wykonania przez osobę zobowiązaną obowiązków wynikających z postanowienia o kontaktach; nie dotyczy to rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka, rodzin pomocowych, placówek opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych oraz interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych;
3) odebrać od osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem lub osoby, pod której pieczą dziecko pozostaje, przyrzeczenie określonego zachowania.
Ponadto, w razie uzasadnionej obawy naruszenia obowiązków wynikających z postanowienia o kontaktach Sąd może zagrozić nakazaniem zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej. Pamiętać należy, że należy zgłosić do Sądu wniosku o ukaranie sankcją finansową, ponieważ Sąd nie działa w tym zakresie z urzędu. Postępowanie jest dwuetapowe. Najpierw Sąd wydaje postanowienie o zagrożeniu nałożenia zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej, a potem nakłada obowiązek zapłaty tej sumy. W razie naruszenia obowiązku Sąd od razu nakaże zapłatę uprawnionemu sumy pieniężnej.
Zaburzenie kontaktów dziecka z rodzicami albo ich całkowity brak, nieraz połączone z wykształcaniem u dziecka postaw niechęci czy lęku wobec drugiego rodzica, negatywnie oddziałuje na rozwój psychiczny dziecka, jego socjalizację oraz przyswajanie prawidłowych postaw i ról społecznych.
Być nowe sankcje karne mogłyby doprowadzić do należytego wykonywania kontaktów z rodzicem. Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak w swoim wystąpieniu generalnym z lipca 2015 r. zwrócił uwagę na konieczność wprowadzenia nowego typu przestępstwa do Kodeksu karnego – ochrony treści orzeczeń sądowych dotyczących sprawowania opieki. Niezależnie od zasadności wprowadzenia takiego przestępstwa do porządku prawnego, być może świadomość istnienia sankcji za naruszanie orzeczenia o kontaktach powstrzyma rodzica przed niewłaściwym postępowaniem.
Jeżeli potrzebujesz wsparcia przy przygotowaniu odpowiedniego wniosku do sądu, skontaktuj się z adwokatem Agnieszką Kwapień z Kancelarii Adwokackiej w Katowicach ? tel. 728 382 525.